Om te weten hoe ‘sterk’ een kweeklamp is waar het de lichtopbrengst voor een plant betreft.
Gaat het om kweekverlichting , dan willen we graag als eerste weten wat daarvan de sterkte is. Vaak kijkt men ter vergelijking van lampen in dat geval naar lux of lumen. En nóg vaker worden beide termen foutief door elkaar gebruikt. Waar lumen namelijk de eenheid voor lichtstroom vormt – de totale hoeveelheid licht die een lichtbron uitstraalt per tijdseenheid – staat de eenheid lux juist voor de lichtsterkte: de lichthoeveelheid per oppervlakte eenheid. Twee verschillende eenheden dus. Veel belangrijker dan die fout echter, is dat beide eenheden weinig relevant zijn als het om lichtopbrengst voor een plant gaat. Voor dat geval gebruiken we namelijk het liefst de eenheid PAR: Photosynthetic Active Radiation.
Lux, lumen of toch PAR?
Voor zowel de eenheid lux als lumen geldt dat het gebaseerd is op de lichtgevoeligheid van het oog. Waar de gevoeligheid voor groen en geel in het menselijk oog hoog is, is dat bij rood en blauw vele malen minder. Voor planten werkt dat echter heel anders. Je kunt bijvoorbeeld nog zo lang een gele lamp met hoge lumenwaarden op een plant zetten, maar erg hard zal hij daardoor niet groeien. Simpelweg omdat de plant weinig bruikbare energie uit het gele deel van het lichtspectrum haalt. Om te weten hoe ‘sterk’ een kweeklamp is waar het de lichtopbrengst voor een plant betreft, zijn niet de lux- of lumenwaarden relevant, maar juist de PAR-waarden, gemeten in micromol /m²s.
Spectrum
Kleur, als eigenschap van licht, wordt bepaald door de golflengte. Mede bepalend voor de kleur is de hoeveelheid fotonen in deze golf. Een foton is het kleinste ‘lichtdeeltje’ en een soort golfpakketje met vaste energie die de kleur, golflengte en frequentie van een straling vastlegt. Om een beeld te geven van hoe dit alles de kleur van licht bepaalt, biedt onderstaand overzicht een mooi uiteenzetting van het kleurenspectrum:
Kleurenspectrum
P.P.F.D. maatvoering (Photosynthetic Photon Flux Density): het aantal fotonen dat de plant daadwerkelijk opneemt, volgens zijn PAR.. |
Kleur en golflengte overzicht: ROOD ORANJE GEEL GEEL-GROEN GROEN BLAUW-GROEN BLAUW BLAUW-VIOLET VIOLET Dichtbijgelegen-UV |
Niet de lux- of lumenwaarden zijn relevant, maar juist de PAR-waarden, gemeten in micromol /m²s.
Zoals te zien in het overzicht wordt de golflengte uitgedrukt in nanometers. Planten hebben een bredere sensitiviteit voor licht dan mensen. Anders dan wij, is een plant bijvoorbeeld ook gevoelig voor UV en infrarood. Het heeft dus een bredere, maar vooral ook andere sensitiviteit voor licht dan u en ik. Zo heeft blauw (~450nm) over het algemeen de meeste invloed op de groei van een plant. En heeft rood (~650nm) juist invloed op de bloei.
Per fase is de behoefte van uw plant dus anders. Het is van belang dat u voor de instelling van de belichting van een plant, daarom gebruikmaakt van iemand met verstand van plant én licht. Een professional die exact weet welke PAR-waarde (Photosyntetically Active Radiation) voor welke plant op welk moment benodigd is. Zodat de plant in elke levensfase krijgt wat die behoeft, en de plant u maximale opbrengst oplevert.
Die kennis en ervaring vindt u bij Spectro Light.